Do góry

Metody - TEATR ZAANGAŻOWANY SPOŁECZNIE

Teatr zaangażowany społecznie

Opracowanie: Drama Way Fundacja Edukacji i Kultury

„Teatr społeczny jest teatrem zmiany. Jest teatrem, który pomaga jednostkom, grupom i społecznościom w znalezieniu ich własnych sposobów zaspokojenia ich potrzeb, poprawy ich społecznego funkcjonowania i ostatecznie przezwyciężenia nieszczęśliwych sytuacji.”

Guglielmo Schinina, 2009

Teatr Zaangażowany Społecznie to nienależąca do mainstreamu teatralnego, rozwijająca się ostatnio w Polsce i doceniana na świecie forma pracy z grupą wykorzystująca techniki dramowo-teatralne.  Projekty Teatru Zaangażowanego Społecznie to działania na wskroś interdyscyplinarne, łączące wiedzę z dziedzin takich jak m.in. psychologia, pedagogika, socjologia, teatrologia. Ich efektem są zwykle poruszające spektakle, najczęściej oparte o realne wydarzenia z życia uczestników lub społeczności, z których się wywodzą, w różny sposób włączające widzów do pracy nad zagadnieniem zarysowanym w przedstawieniu, angażujące i uznające widownię za integralną część spotkania. (por. Depta,  Żejmo-Kudelska Teatr Zaangażowany Społecznie: próba charakterystyki cz.I")  

Współcześnie projekty TZS możemy odnaleźć w różnych miejscach: więzieniach, domach kultury, szkołach, teatrach, zakładach poprawczych czy ośrodkach leczenia uzależnień.

Jak zauważają Aldona Żejmo-Kudelska i Maria Depta Teatr Zaangażowany Społecznie rozumiany jako świadoma i zaplanowana interwencja społeczno-teatralna to:

  • narzędzie wywierania wpływu na rzeczywistość społeczną w środowiskach, dla których teatr nie jest czymś naturalnym,
  • angażujące działanie, którego uczestnikami – twórcami spektakli i odbiorcami  są często tzw. „zwykli ludzie”, osoby nie będące profesjonalnymi aktorami,
  • włączanie uczestników i odbiorców w proces  tworzenia spektaklu, na różnych etapach pracy:
  • przed spektaklem – m.in. w zbieranie historii, prace nad scenariuszem, scenografią,
  • w trakcie działań teatralnych – m.in. poprzez granie w spektaklu lub wywieranie wpływu na to co dzieje się na scenie,
  • po spektaklu – m.in. poprzez uczestniczenie w dyskusji, warsztatach, dzielenie się refleksją o spektaklu czy poruszanej tematyce,
  • spektakle, które są osobistą wypowiedzią uczestników, nie zaś głosem reżysera czy prowadzącego,
  • działania często odbywające się nietradycyjne przestrzeniach teatralnych, zarówno do spotkań, w trakcie których powstaje spektakl, jak i do jego prezentacji. (por. Publikacja TEATR ZE SPOŁECZNOŚCIĄ JAKO TEATR ZMIANY)

Do tego właśnie nurtu teatralnego należą:

garściami czerpiące z metody dramy, której specyfika polega na tym, ze korzysta z kreatywnych i angażujących metod pracy związanych z odgrywaniem ról tworzeniem opowieści, symboli i metafor. 

Coraz częściej zdarza się także, że idee i metody Teatru Forum, Teatru ze Społecznością czy Teatru w Edukacji są łączone, przenikają i ubogacają się wzajemnie tworząc ciekawe, wieloaspektowe projekty edukacyjne. Przykładem takiego właśnie projektu jest „To mi gra – aktywizacja obywatelska młodzieży”- działanie, które łączące  filozofię i narzędzia Teatru ze społecznością z Teatru Forum.

Więcej na temat metody  i definicji Teatru Zaangażowanego Społecznie można przeczytać w artykułach Aldony Żejmo-Kudelskiej i Marii Depty:

Zapoznaj się z metodą Teatru Forum.